Άρθρο του Στρατή Παπαμανουσάκη
«Σβησμένες όλες οι φωτιές οι πλάστρες μές στη Χώρα.»
(Κωστής Παλαμάς, Η Φλογέρα του Βασιλιά)
Μια αβάστακτη φθινοπωρινή μελαγχολία διαχέεται αυτές τις μέρες στην ελληνική ατμόσφαιρα. Από πατριωτικό καθήκον θυμούμαστε και τιμούμε την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940, το έπος του πολέμου και της αντίστασης. Κατά την κομματική μας προτίμηση πανηγυρίζομε ή αναθεματίζομε τον πρώτο χρόνο της τελευταίας μας κυβέρνησης, που σώζει η καταστρέφει την οικονομία και την κοινωνία. Και στο βάθος της ιστορικής μας μνήμης καταγράφομε την πρώτη κυβέρνηση Βενιζέλου του 1910, την απαρχή της ανορθωτικής προσπάθειας του νέου ελληνισμού.
Όμως αν η ιστορία έχει γενικά κάποιο νόημα, αυτό δεν είναι άλλο από την άγνοια, την παραγνώριση, τη λήθη των ιστορικών διδαγμάτων. Σε ποιόν άραγε πρέπει να αποδώσομε τη μελαγχολία μας; Στους ξένους και στις διεθνείς οικονομικές συγκυρίες της οικονομικής κρίσης; Στους πολιτικούς της Μεταπολίτευσης, που κυβέρνησαν τη χώρα την τελευταία τριακονταετία; Στην κυβέρνηση, που οδήγησε τη χώρα στην τρόϊκα της εξαθλίωσης και της καταδυνάστευσης του τόπου;
Η πραγματικότητα είναι περισσότερο δραματική από κάθε δραματοποίηση. Το δράμα της ιστορίας παίζεται και θα παίζεται για αιώνες με τους ίδιους σκηνοθέτες, ηθοποιούς και θεατές. Αλλοίμονο στους θεατές που πάνε απροετοίμαστοι στο θέατρο, που διαλέγουν τη φάρσα πάντα από την τραγωδία, που χειροκροτούν τις ατάκες χωρίς να συναισθάνονται το νόημα της παράστασης. Χωρίς τη δι’ ελέου και φόβου κάθαρση των παθημάτων.
Πάμπολλες είναι οι κρίσιμες περίοδοι της ελληνικής ιστορίας. Με εξάρσεις και καταπτώσεις σημαδεύεται το ιστορικό ας παρελθόν. Με τη σύγκρουση διονυσιακού και απολλώνιου πνεύματος, μεγαλοσύνης και μηδαμινότητας. Και πάντα με την υπερνίκηση των δυσκολιών μέσα από την ομοψυχία, την αρετή, τη σύμπνοια λαού και ηγεσίας. Τίποτε από αυτά δεν φαίνεται να βρίσκεται στη σκέψη, στην προοπτική, στα σχέδιά μας σήμερα. Από την πολιτική που παραδίδεται στον μικροκομματισμό, την οικονομία που ξεπουλιέται στο διεθνές κεφάλαιο, τη δικαιοσύνη που πασχίζει να επιταχυνθεί βραδυπορώντας, μέχρι το πανεπιστήμιο που δεν διδάσκει επιστήμη, την εκκλησία που απέχει από το εκκλησίασμα, την αυτοδιοίκηση που οδηγείται στην αλλοτρίωση της.
Καμιά επέτειος της ιστορίας μας δεν φαίνεται να διδάσκει, να συγκινεί, να παρακινεί για κάθαρση, φωτισμό, τελείωση.
Όμως εμείς, οι όποιοι εμείς, που μπορούμε είτα από πείρα, είτε από γνώση, είτε από τόλμη να υψώνομε δημόσιο λόγο, πρέπει να μη σταματούμε. Να επαναλαμβάνομε σταθερά και μονότονα τις ευθύνες, τις δυνατότητες, το χρέος όλων μας. Κανείς λαός, κανένα έθνος, καμιά κοινωνία δεν μπορεί να αφεθεί στην αυτοκτονία. Είναι καιρός από το τελευταίο σκαλί να αρχίσομε το ανέβασμα, από το ΟΧΙ του ‘40 να διατυπώσομε το ΝΑΙ του ‘10, από τη μελαγχολία της παραίτησης να μεταφερθούμε στην αισιοδοξία της δράσης.
