Σ Τ Ρ Α Τ Η Σ   Π Α Π Α Μ Α Ν Ο Υ Σ Α Κ Η Σ

 

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ

 

Α΄ ΓΕΝΙΚΑ

 

Γεννήθηκε στα Χανιά το 1944. Σπούδασε νομικά και πολιτικές επιστήμες στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Θεσσαλονίκης. Δικηγόρος στα Χανιά από το 1972 και  Δικηγόρος στον Άρειο Πάγο από το 1982, επίτιμος δε Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Χανίων απο το 2010. Διετέλεσε Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Χανίων και της Συντονιστικής Επιτροπής Δικηγορικών Συλλόγων Κρήτης (1987-1996). Μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδας (1987-1996). Νομαρχιακός Σύμβουλος Χανίων (1987-1994), Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Χανίων, επικεφαλής της Νέας Δημοτικής Κίνησης ΠΟΛΙΤΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΧΑΝΙΑ (1998-2002). Διευθυντής του Ινστιτούτου Κρητικού Δικαίου (1994-2014).

 

Διετέλεσε επίσης Πρόεδρος της Εταιρείας Θεάτρου Κρήτης (1984-1989), της ΄Ενωσης Πνευματικών Δημιουργών Χανίων (1984-1987), καθώς και Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Κρητολογικών Ερευνών του Δήμου Χανίων (1977-1978) και του Φιλολογικού Συλλόγου "Ο Χρυσόστομος" (1974-1976), με σημαντικές πρωτοβουλίες.

 

Σημαντική δημοσιογραφική δράση με Έκδοση - Διεύθυνση των περιοδικών Ο ΛΟΓΟΣ (1975-1978), ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ (1982-1986), ΤΑΛΩΣ (1989-2014), ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟ ΒΗΜΑ (1992-1994). Δεκάδες συνεργασίες σε διάφορα έντυπα με πολιτικά, ιστορικά και κριτικά άρθρα.

 

Στον τομέα της νομικής επιστήμης, πέραν τη δικηγορίας, επεδίωξε την ανάδειξη του Κρητικού Δικαίου ως ιδιαιτέρου επιστημονικού κλάδου, με πλήθος μελετών περί των πηγών και της ιστορίας του, καθώς και την καθιέρωση του Συγκρητισμού, ως γενικής μεθοδολογίας του Δικαίου.

 

Το  συγγραφικό του έργο, στο πλαίσιο  ευρύτερων φιλοσοφικών και μεθοδολογικών αναζητήσεων, περιλαμβάνει μια γενική Μεταφυσική (Σημειώσεις για τη Γνώση και τη Βίωση του 21^ου αιώνα, Πνευματικό Ημερολόγιο, Ανθολογία Βασικών Κειμένων,) και εξειδικεύεται σε Οντολογία (Διάγραμμα Συνοπτικής Οντολογίας, Φιλοσοφική Διακήρυξη, Μικρά Φιλοσοφικά Μελετήματα), Λογική (Σε αναζήτηση του Λόγου, Η Πάντων Ενότητα, Μελέτη Λογοτεχνίας) και Ηθική (Συγκρητισμός, Νομικές Μελέτες, Ιστορικά και Πολιτικά  κείμενα,).

 

Κατάγεται από παλιά κρητική οικογένεια, στην οποία ανήκουν ο θρυλικός Παπαμανούσος, από τους πρωτεργάτες της κρητικής επανάστασης του Δασκαλογιάννη, το 1770, ο μακεδονομάχος Παύλος Παπαμανουσάκης, που έπεσε στον Αετό Φλωρίνης το 1905 και ο βουλευτής και γερουσιαστής Σφακίων του Λαϊκού Κόμματος Μανούσος Μανουσάκης.

Είναι παντρεμένος με την Ευτυχία Βουγιούκαλου, διδάκτορα της Γεωπονικής και έχει ένα γιο, τον Γιώργο, Αρχιτέκτονα.

 

Β΄ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΕΡΓΑ

 

Πέρα από τα γενικότερα πνευματικά του ενδιαφέροντα ασχολείται ιδιαίτερα με το Κρητικό Δίκαιο και την Ιστορία της Κρήτης. Το συγγραφικό του έργο περιλαμβάνει πολυάριθμα επιστημονικά άρθρα και μελέτες. Κυριότερες αυτοτελείς εκδόσεις:

 

Το εργατικό ξύπνημα στα Χανιά, Χανιά 1977.

 

Η Ξενοκρατία στην Κρήτη, Αθήνα 1979.

 

Το Κρητικό Δίκαιο στην ιστορική του εξέλιξη, Αθήνα 1979.

 

Η ποινική δικαιοσύνη στα πρώτα χρόνια της Τουρκοκρατίας στην Κρήτη, Χανιά 1981.

 

Αναδρομή στην ιστορία του Δικηγορικού Συλλόγου Χανίων, Χανιά 1984.

 

Το ενωτικό κίνημα της Κρήτης στα 1908 και ο Εμμ. Ξηράς, Χανιά 1985.

 

Επιτομή Κρητικής Νομολογίας, Χανιά 1990.

 

Πολιτικά Κείμενα (1972-2002), Χανιά 2003.

 

Μελετήματα Κρητικού Δικαίου, Χανιά 2004.

 

Ο Συγκρητισμός μεταξύ Ελευθερίας και Νόμου, Χανιά 2010.

 

Κώδικας ισχύουσας νομοθεσίας περί Κρήτης, Χανιά 2011.

 

Επιμελήθηκε επίσης την έκδοση του  πολύτομου έργου:

 

ΚΡΗΤΙΚΟΣ ΚΩΔΙΞ (1991-1999) που περιλαμβάνει σε δεκατρείς τόμους την Κρητική νομοθεσία της Τουρκοκρατίας, της Ημιαυτονομίας, της Κρητικής Πολιτείας και της Σύγχρονης Περιόδου καθώς και του έργου:

 

ΠΑΝΔΕΚΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΡΗΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ (2002) που περιλαμβάνει όλα τα κείμενα των αρχαίων ελλήνων συγγραφέων σχετικά με το Κρητικό Δίκαιο.

 

Άλλες μελέτες σε περιοδικά: «Η πολιτική στα Χανιά» (1974), Χανιώτικα Νέα, «Η εποχή της Κρητικής Πολιτείας» (1978), ΑΝΤΙ, «Η πρώτη θανατική εκτέλεση στα Χανιά στην Αιγυπτοκρατία» (1981),  έκδ. Δήμου Χανίων ΧΑΝΙΑ 1981, «Η Δικαιοσύνη της Αιγυπτοκρατίας στην Κρήτη» (1982), Αμάλθεια, «Η συμβολή του Κρητικού Θεάτρου στη διατήρηση της παράδοσης και της ανάπτυξης της πολιτιστικής συνείδησης των αποδήμων Κρητών» (1983), Κρητική Θεατρική Βιβλιοθήκη,«Η κοινωνική αποστολή του Δικηγόρου» (1983), Ο ΛΟΓΟΣ,  «Ο Λακκιώτης Σαρρηδαντώνης» (1985), Πνευματικό Δελτίο, «Η δημοτική στα νομικά» (1986), Πνευματικό Δελτίο, «Διάγραμμα ιστορίας του Κρητικού Δικαίου» (1989), ΤΑΛΩΣ, «Η Κρητική Επανάσταση του 1897» (1997), Ίδρυμα Αγία Σοφία, «”Μίνως εννέωρος βασίλευε”. Η μινωική βασιλεία στην Οδύσσεια του Καζαντζάκη» (1998), Ελλωτία. «Βιβλιογραφία του Κρητικού Δικαίου» (2008), ΤΑΛΩΣ,  «Προς ενα νέο ορισμό του Κρητικού Δικαίου» (2010), ΤΑΛΩΣ .

Επιμέλεια άλλων έργων: Α. Μαρή, Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και το Κίνημα του Θερίσου, Χανιά 1985, Κρητική Θεατρική Βιβλιοθήκη, Κείμενα θεατρικής παιδείας, 1983-1986, Χανιά 1987.

 

Συμμετοχή σε πολυάριθμα επιστημονικά, κρητολογικά και νομικά συνέδρια. Εισηγήσεις και ανακοινώσεις: «Η συμβολή του Κρητικού Θεάτρου στη διατήρηση της παράδοσης και της ανάπτυξης της πολιτιστικής συνείδησης των αποδήμων Κρητών» (Α΄ Παγκόσμιο Συνέδριο αποδήμων Κρητών, Ρέθυμνο 1983), «Το Δίκαιο στο Κρητικό Θέατρο» (ΣΤ΄ Διεθνές Κρητολογικό Συνέδριο, Χανιά 1986), «Το Δίκαιο στις Κρητολογικές Σπουδές» (Ζ΄ Διεθνές Κρητολογικό Συνέδριο, Ρέθυμνο 1991), «Η έκδοση του Κρητικού Κώδικα» (Η΄ Διεθνές Κρητολογικό Συνέδριο, Ηράκλειο 1996), «Το Κρητικό Δίκαιο στους αρχαίους συγγραφείς» (Θ΄ Διεθνές Κρητολογικό Συνέδριο, Άγιος Νικόλαος Λασιθίου 2001), «Η συμβολή της λαογραφίας στη συλλογή και μελέτη των κρητικών εθίμων» (Α΄ Συνέδριο Κρητικής Λαογραφίας, Χανιά 1996), «Κρήτη 1897-1898, Από την Επανάσταση στο Κράτος» (Διεθνές συνέδριο, Η τελευταία φάση του Κρητικού Ζητήματος, Ηράκλειο 1998), «Το νομοθετικό έργο της Κρητικής Πολιτείας» (Συνέδριο Η Κρητική Πολιτεία, Χανιά 1999), «Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και η οργάνωση της Δικαιοσύνης στην Κρητική Πολιτεία» (Συνέδριο Ο Βενιζέλος ως νομικός, Χανιά 2001), «Ο δρόμος προς την Ένωση, Διαλεκτική της κρητικής ελευθερίας» (Επιστημονικό Συνέδριο ΙΛΑΕΡ και Ιδρύματος Βενιζέλου, Ρέθυμνο 2003), «Ο κρητικός νομικός πολιτισμός» (Παγκόσμιο Συνέδριο Κρητών όπου γης, Χανιά 2003), «Δικηγορικός Σύλλογος Χανίων 1884-2004, Μια διαδρομή 120 ετών» (Ημερίδα Δικηγορικού Συλλόγου Χανίων, Χανιά 2004), «Παρουσίαση ερευνητικών προγραμμάτων Ινστιτούτου Κρητικού Δικαίου» (Α΄ Συνάντηση για το Κρητικό Δίκαιο, Χανιά 2005), «Το Κρητικό Δίκαιο της κρίσιμης δεκαετίας 1940-1950» (Συνέδριο ΙΛΑΕΚ, Η κρίσιμη δεκαετία 1940-1950, Χανιά 2006), «Προς ένα νέο ορισμό του Κρητικού Δικαίου» (Ι΄ Διεθνές Κρητολογικό Συνέδριο, Χανιά 2006), "Πολιτική Διοίκηση Ρεθύμνου υπό ττη ρωσική κατοχή", (Συνέδριο Η ρωσική διοίκηση Ρεθύμνου, Ρέθυμνο 2007), «Ο Συγκρητισμός, Αρχές και ρήτρες του Κρητικού Δικαίου» (ΙΑ΄ Διεθνές Κρητολογικό Συνέδριο, Ρέθυμνο 2011), "Η διαλεκτική πορεία της Κρήτης προς την Ένωση" (Συνέδριο Ιδρύματος Κρητικού Πολιτισμού, Αλικιανός, Χανιά 2013), "Ελευθερία και Δικαιώματα, Από τη Γόρτυνα στη Λισσαβόνα" (Συνέδριο, Δικαίωμά μου 2500 χρόνια, Ηράκλειο 2014).

 

Γ΄ ΛΟΙΠΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

 

Διοργάνωση του πρώτου πανελλήνιου συνεδρίου του Ινστιτούτου Κρητικού Δικαίου, "Συνάντηση για το Κρητικό Δίκαιο", Χανιά 2005.

Οργάνωση και διεύθυνση σεμιναρίων του Ινστιτούτου Κρητικού Δικαίου με εισηγήσεις:

«Εισαγωγή στο Κρητικό Δίκαιο» (1994, 1995, 1996), «Ειδικά θέματα Κρητικού Δικαίου, Ο Νέος Οργανικός Νόμος της Κρήτης του 1896, Ο Βενιζέλος ως νομικός» (1996),

«Το επαναστατικό δίκαιο της Κρήτης και η Επανάσταση του 1897», «Ο Καζαντζάκης ως νομικός», «Το διεθνές δίκαιο της Κρήτης και η Διεθνής κατοχή του 1897» (1997),

«Το Κρητικό Δίκαιο της περιόδου 1941 – 1945», «Κρήτη 1897 - 1898. Η μετάβαση από την Επανάσταση στο Κράτος», «Η Κρητική Πολιτεία» (1998),

«Το Κρητικό Σύνταγμα του 1899», «Ο Κρητικός Αστικός Κώδιξ» (1999),

«Ζητήματα  Κρητικού Δικαίου», «Το Κρητικό Δίκαιο της Αντίστασης» (2001),

«Ζητήματα Ιστορίας και Φιλοσοφίας Δικαίου», «Το Κρητικό Δίκαιο στα πλαίσια της Ιστορίας και της Φιλοσοφίας του Δικαίου» (2002),

«Το Δίκαιο στη Λογοτεχνία Α΄ Ποίηση – Μία εισαγωγή στο Κρητικό Δίκαιο», «Το Δίκαιο στη Λογοτεχνία Β΄ Πεζογραφία – Μία εισαγωγή στο Κρητικό Δίκαιο» (2003),

«Ο Κρητικός Αστικός Κώδικας 1904», «Η Κρητική Πολιτική Δικονομία και η Κρητική Ποινική Δικονομία» (2004),

«Η Επανάσταση του Θερίσου το 1905. Μια εισαγωγή στο Κρητικό Δίκαιο», «Προς ένα νέο ορισμό του Κρητικού Δικαίου» (2005),

«Οριοθετώντας το Κρητικό Δίκαιο», «Η σπουδή του Κρητικού Δικαίου» (2006).

« Κρητικό Δίκαιο και σύγχρονα προβλήματα» (2011).

 

Στα γενικότερα ενδιαφέροντα του ανάγονται και τα εκτενέστερα έργα κοσμοθεωρητικού περιεχομένου,  «Σημειώσεις για τη γνώση και τη βίωση του εικοστού πρώτου αιώνα» (2008), «Πνευματικό Ημερολόγιο» (2009), «Ανθολογία Βασικών Κειμένων» (2010),  «Διάγραμμα Συνοπτικής Οντολογίας» (2012), "Σε αναζήτηση του αιώνιου Λόγου" (2015), "Σχέδιο για μια Φιλοσοφική Διακήρυξη" (2017-2020), "Μελέτη Λογοτεχνίας'' (2017-2019), «Μικρά Φιλοσοφικά Μελετήματα» (2021), «Η Πάντων Ενότητα» (2022) 

 

Με πρωτοβουλία του ιδρύθηκαν και οργανώθηκαν, ο Οργανισμός Διαιτησίας του Δικηγορικού Συλλόγου Χανίων (1987), και το Δημοτικό Θέατρο Κρήτης (1984), για την προβολή των κρητικών πολιτιστικών αξιών, το Ινστιτούτο Κρητικού Δικαίου (1989), πρότυπο ίδρυμα έρευνας και μελέτης σε ολόκληρη την Ελλάδα και η Επιτροπή για τα Δίκαια των Χανίων (1992) για την υπεράσπιση και αναβάθμιση της θέσης της πόλης, για το Εφετείο, το συγκρητισμό και την ισόρροπη ανάπτυξη της Κρήτης.

Πραγματοποίησε πολλά πολιτιστικά ταξίδια στην Ελλάδα, στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο.

 

Αύγουστος 2022

 

 

⃰